ӨМНӨГОВЬ АЙМГИЙН ОЙН САНГИЙН МЭДЭЭЛЭЛ

 

 

 

2.1 Ойн сан.

 

Ойн сан нь Монгол Улсын нутаг дэвсгэр дээр ургадаг бүх төрлийн мод, заг, сөөг, таримал ойгоос бүрдэнэ. Ой бүхий газар, ойн цоорхой, мод бэлтгэсэн, түймэр, хөнөөлт шавж, өвчинд нэрвэгдсэн ойн талбай, ойн захаас гадагш 100м   газар, тарьц, суулгац бойжуулах мод үржүүлгийн газрын эзлэх талбай нь ойн сангийн газарт хамаарна.

Өмнөговь аймгийн ойн сан бүхий газар тус аймгийн нийт нутаг дэвсгэрийн          7.2 %–ийг эзэлж, 13 сумын нутаг дэвсгэрт тархан ургана.

 

Хүснэгт-1

 

Ойн сангийн талбай, нөөц сум тус бүрээр

 

д/д

Сумын нэр

ойн сангийн талбай, га

талбайд эзлэх хувь

ойн сангийн нөөц, м3

Нөөцөд эзлэх хувь

1

Баяндалай

74411

6,26

79624

8,30

2

Баян-овоо

61287

5,15

57971

6,04

3

Булган

18834

1,58

24072

2,51

4

Гурвантэс

569614

47,9

288206

30,03

5

Ханбогд

116593

9,8

109963

11,46

6

Хүрмэн

86744

7,29

188358

19,63

7

Мандал-овоо

48435

4,07

26830

2,8

8

Манлай

10215

0,86

5766

0,60

9

Номгон

41722

3,51

23261

2,42

10

Ноён

59074

4,97

42456

4,42

11

Сэврэй

92252

7,76

110886

11,55

12

Цогт-овоо

10042

0,84

2311

0,24

13

Цогтцэций

3

0,00

-

 

Дүн

1189226

100,00

959704

100,00

 

 

 

 

 

Хүснэгт-2        

Ойн сангийн талбайн газрын төрлийн нэгтгэл ойн бүсээр

 

Ойгоор бүрхэгдсэн

 

Дүн

 

Ойгоор бүрхэгдээгүй

Ойн

талбайн

дүн

Байга

лын çàã

бут сөөг

Тармаг

заг

Хатсан

çàã

Заг

түүсэн

загжиж

байгаа

Дүн

Дархан цаазат газрын онгон бүс

1014

350

1364

6332

 

 

949

7281

8645

Дархан цаазат газрын хамгаалалтын бүс

3962

253

4215

4391

 

 

1352

5743

9958

   

Дархан цаазат газрын хязгаарлалтын бүс

   

38908

 

38908

29402

 

 

1248

30650

69558

   

Дархан цаазат газрын орчны бүс

     

6422

1183

7605

6017

 

 

 

6017

13622

   

Дархан цаазат газрын дүн

     

50306

1786

52092

46142

0

0

3549

49691

101783

   

Байгалын цогцолборт газрын онцгой бүс

   

57249

 

57249

38965

 

 

 

38965

96214

   

Байгалын цогцолборт газрын хягаарлалтын  бүс

 

73591

3

73594

105189

 

 

 

105189

178783

   

Байгалын цогцолборт газрын аялал жуулчлалын бүс

74877

 

74877

107293

 

 

 

107293

182170

   

Байгалын цогцолборт газрын орчны бүс

   

51596

 

51596

64318

 

 

 

64318

115914

   

Байгалын цогцолборт газрын дүн

   

257313

3

257316

315765

0

0

0

315765

573081

   

Баян бүрдийн болон бусад заган ой

281788

11697

293485

193922

815

587

308

195632

489117

   

Улсын хилийн дагуух заган ой

     

15343

 

15343

9902

 

 

 

9902

25245

     

Аймгийн хэмжээгээр

     

604750

13486

618236

565731

815

587

3857

570990

1189226

 

Улс орон, аймаг, сумын ойн сангийн ойгоор бүрхэгдсэн талбайг нийт нутаг дэвсгэрт нь  харьцуулж хувиар илэрхийлсэн үзүүлэлтийг ойрхог чанар гэдэг. Өмнөговь аймгийн ойгоор бүрхэгдсэн талбай /618,2 мян.га/-г аймгийн нийт нутаг дэвсгэр /16500,0 мян.га/-д хувааж гаргахад ойрхог чанар нь 3,75% байна. 

 

2.2  Ойн  бүс

Тус аймгийн  ойн сан “Ойн тухай хууль”-ийн 8.1-д зааснаар бүгд Хамгаалалтын бүсийн ойд хамаарч байна.

 

      Ойн сангийн талбай газрын төрлөөр ангилагдсан байдал

 

 

 

 

 

Ойн сангийн нийт талбайн 51.99%-ийг ойгоор бүрхэгдсэн, 48.01% нь ойгоор бүрхэгдээгүй талбай байна. Ойгоор бүрхэгдсэн талбайн 97.82%-ийг байгалийн ой, 2.18%-ийг бут сөөг, ойгоор бүрхэгдээгүй талбайн 99.08%-ийг тармаг заг, 0,68%-г байгалийн аясаар загжиж, 0,10%-г заг түүсэн, 0,14-ийг хатсан заг бүхий талбай тус тус эзэлж байна. 

Тус аймгийн ой гарал үүслийн хувьд өөрөө аясаараа сэргэн ургасан байгалийн ой бөгөөд бүрэлдэхүүний хувьд заг мод бүхий ой зонхилно. 

Байгалийн ойн талбайг модны төрлөөр авч үзвэл

Заг(HaIokóIon ammodendron) 604388 га,

Тоорой (Populus Diversifolia) 220 га,

Хайлаас(Ulmus pumila) 142 га талбайг тус тус эзлэн ургаж байна.

 

График-2

 

  

 

 

 

 

                                  Өмнөговь аймгийн ойн сангийн мэдээлэл

Ñóìûí íýð

Áàéãàëèéí

îéí

íººö / ì3 /

Òàðìàã

ìîä

íººö / ì3 /

 

Бүлэг модны нөөц / ì3 /

Íèéò óðãàà íººö

íººö / ì3

Õàòñàí

ìîäíû

íººö / ì3 /

Íèéò

íººö / ì3 /

 

 

Баяндалай

79624

11176

 

90800

124

90924

Баян-овоо

57971

22609

 

80580

 

80580

Булган

24072

214

 

24286

 

24286

Гурвантэс

288206

52154

 

340360

 

340360

Ханбогд

109963

18013

 

127976

3737

131713

Хүрмэн

188358

28444

 

216802

12781

229583

Мандал-овоо

26830

2822

 

29652

 

29652

Манлай

5766

901

 

6667

89

6756

Номгон

23261

6508

484

30253

 

30253

Ноён

42456

10409

 

52865

1529

54394

Сэврэй

110886

11049

 

121935

 

121935

Цогт-овоо

2311

3008

 

5319

 

5319

Цогтцэций

 

0,3

 

0,3

 

0,3

 

959704

167307,3

484

1127495,3

18260

1145755,3

    Îéí íèéò íººöèéí 83.76% -èéã áàéãàëèéí îé, 14,64%-èéã òàðìàã ìîä, 1.60-% èéã õàòñàí ìîä òóñ òóñ ýçýëæ áàéíà.

Байгалийн ойн нийт нөөцийг модны төрөл тус бүрээр авч үзвэл 939164 ì3 –ã çàã, 14860 ì3 тоорой, 5680 ì3хайлаас ýçýëíэ.

 

 

Ãðàôèê-3

Байгалийн ойн нөөц модны төрлийн эзлэх хувь

 

 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

 

           

 

 

 

2.3 Çàãàí îéí íàñ, íàñíû àíãè,  á¿ëýã

Тус аймгийн ойн сангийн байгалийн ойг Ой зохион байгуулалтын ажил гүйцэтгэх заавар-т заасан ангилалаар  залуу, дунд насны, болц гүйцэж яваа, болц гүйцсэн ой, өтөлсөн хөгшин гэсэн насны бүлгүүдэд  ангиллаа.

 

Çàãàí îéí íàñíû àíãè, íàñíû á¿ëãèéí   ñòàíäàðò õ¿ñíýãò

Íàñíû àíãè

Íàñíû á¿ëýã

Íàñíû àíãèéí ¿ðãýëæëýõ

õóãàöàà / æèëýýð /

I-II

Çàëóó

1-5, 6-10

III

Äóíä íàñíû

11-15

IV

Áîëö ã¿éöýæ ÿâàà

16-20

V-VI

Áîëö ã¿éöñýí

21-25, 26-30

VII

ªòºëñºí õºãøèí

31-35

 

 

 

 

.